Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp, các doanh nghiệp vừa (tiếng Anh: SMEs - Small and Medium-sized Enterprises) là những hình thức kinh doanh nhỏ có sức chứa khá hạn chế, nhưng lại là cột cản cố định của phát triển kinh tế Việt Nam. Từ 2011 đến 2021, SMEs chiếm 98.3% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, 57.7% góp phần vào GDP, 45.3% lương suất lao động, 52.7% số lượng viên công nhân, và 40% đầu tư tư nhân. Đối với một nền kinh tế đang tăng trưởng, SMEs là động lực cốt lõi của các hoạt động kinh doanh và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, SMEs vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn khi phát triển. Trong số đó, một trong những thách thức lớn nhất là môi trường kinh doanh không thuận lợi. Môi trường này gồm các yếu tố như: thiếu nguồn tài chính, thiếu kỹ năng và kiến thức chuyên môn, thiếu hậu cần thị trường, thiếu cơ sở hạ tầng phục vụ cho doanh nghiệp, và thiếu các dịch vụ hỗ trợ cho doanh nghiệp. Để giải quyết các thách thức này và tạo ra môi trường thuận lợi cho SMEs, cần có một loạt biện pháp chính sách và hỗ trợ từ chính phủ, các tổ chức quản lý và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp.
1. Tạo ra môi trường tài chính thuận lợi
Tài chính là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến phát triển của SMEs. Doanh nghiệp vừa thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận với nguồn vốn từ các tổ chức tài chính lớn. Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều biện pháp để hỗ trợ SMEs tiếp cận với nguồn vốn:
Hỗ trợ tài chính cho SMEs: Các ngân hàng và tổ chức tài chính được khuyến khích cung cấp các khoản vay cho SMEs với lãi suất thấp, góp phần hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp vừa.
Chức năng trung gian tài chính: Các trung gian tài chính được khuyến khích hỗ trợ SMEs trong việc tiếp cận với nguồn vốn từ các tổ chức tài chính lớn, cung cấp dịch vụ hỗ trợ như tư vấn, đánh giá tín dụng, quản lý tài chính.
Chính sách ưu đãi về thuế: Các biện pháp ưu đãi về thuế được áp dụng cho SMEs để giảm bớt gánh nặng tài chính của doanh nghiệp.
2. Tạo ra môi trường kỹ năng và kiến thức chuyên môn
Kỹ năng và kiến thức là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp có thể cạnh tranh trên thị trường. Để hỗ trợ SMEs cải thiện kỹ năng và kiến thức chuyên môn của nhân viên, cần có các biện pháp như:
Học bổng và huấn luyện: Các chương trình học bổng và huấn luyện được cung cấp cho SMEs để hỗ trợ doanh nghiệp cải thiện kỹ năng và kiến thức của nhân viên.
Hội thảo và hội nghị: Tạo cơ hội cho SMEs tham dự các hội thảo và hội nghị về quản trị doanh nghiệp, kỹ thuật, quản lý nhân sự… để cập nhật kiến thức mới.
Hỗ trợ tư vấn kỹ thuật: Các dịch vụ tư vấn kỹ thuật được cung cấp cho SMEs để hỗ trợ doanh nghiệp cải thiện quy trình sản xuất, quản lý chất lượng…
3. Tạo ra môi trường hậu cần thị trường
Hậu cần thị trường là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp có thể phát triển bền vững trên thị trường. Để hỗ trợ SMEs tăng cường hậu cần thị trường, cần có các biện pháp như:
Thương mại điện tử: Hỗ trợ SMEs phát triển thương mại điện tử thông qua các dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật, quảng cáo online… Điều này giúp doanh nghiệp tiếp cận với khách hàng trên toàn quốc hoặc toàn cầu.
Thị trường nhỏ và địa phương: Hỗ trợ SMEs tham dự các thị trường nhỏ và địa phương để tăng cường hậu cần thị trường tại địa phương.
Hợp tác với nhà cái bán lẻ: Hợp tác với các nhà cái bán lẻ để giúp SMEs tiếp cận với hệ thống phân phối bán lẻ lớn, giúp doanh nghiệp bớt rủi ro về hậu cần.
4. Tạo ra cơ sở hạ tầng phục vụ cho doanh nghiệp
Cơ sở hạ tầng là yếu tố cơ bản để doanh nghiệp có thể hoạt động bền vững. Để hỗ trợ SMEs cải thiện cơ sở hạ tầng phục vụ cho doanh nghiệp, cần có các biện pháp như:
Cơ sở hạ tầng cơ sở hạ tầng vật lý: Hỗ trợ SMEs xây dựng cơ sở vật lý như xưởng sản xuất, nhà kho… Điều này giúp doanh nghiệp hoạt động bền vững với khả năng sản xuất lớn hơn.
Cơ sở hạ tầng kỹ thuật: Hỗ trợ SMEs cập nhật kỹ thuật mới về máy móc sản xuất, quản lý… Điều này giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả sản xuất và bớt rủi ro về kỹ thuật.
